Tips

10 rouwverwerking tips :

Rouwen is en blijft een emotioneel proces dat tijd en energie kost. Hoe pijnlijk en vervelend het ook is, rouw hoort wel bij het leven. Iedereen rouwt op zijn eigen manier, voor de een is het wat moeilijker dan voor de ander om er weer bovenop te komen. Een goed rouwproces kan hier bij helpen. Wij hebben daarom een lijst opgesteld met 10 rouwverwerking tips om je er weer een beetje bovenop te helpen.

1- Huilen: Huilen... iedereen huilt wel eens, vooral als je een belangrijk persoon in je leven verliest is het meer dan normaal dat je huilt. Tranen zorgen ervoor dat je je een beetje verlicht en vrij voelt. Krop je gevoelens en emoties dus vooral tijdens de rouwperiode niet op en laat je tranen de vrije loop. Behalve de ontspannende werking heeft huilen ook een andere functie. Huilen is voor anderen vaak een signaal dat iemand hulp en warmte nodig heeft. Hoewel je het wellicht niet zo bedoelt zul je dus ook eerder hulp van anderen ontvangen zodra ze zien dat je verdrietig bent.

2- Rust: Rouwen kan veel energie van je vergen. Het is begrijpelijk dat je het erg zwaar hebt, je bent immers iemand verloren waar je veel van houdt. Maar vergeet ook niet om aan je eigen welzijn en gezondheid te denken! Zorg ervoor dat je genoeg rust krijgt, zodat je lichaam en je geest even kunnen ontspannen. Als dit in de avond niet lukt, omdat je steeds aan hem of haar moet denken, is het een idee om midden op de dag even een rustmomentje voor jezelf te pakken.

3- Praten: Praten met anderen kan natuurlijk niet ontbreken in deze lijst met rouwverwerking tips. Praat met je familie of vrienden over de overleden dierbare. Vertel over de leukste momenten die je met hem of haar had of wat je het meest mist. Als je dit niet met je vrienden of familie wilt doen is het ook een idee om even het internet te doorzoeken. Er zijn namelijk genoeg online groepen (denk aan Facebookgroepen) en forums waarbij je met mensen kan praten die het ook moeilijk hebben met rouwverwerking.

4- Afleiding: Probeer je gedachten op wat anders te richten. Pak een oude hobby op of probeer juist wat nieuws. Het belangrijkste is dat je iets doet wat je echt leuk vindt. Denk bijvoorbeeld aan een bepaalde sport of misschien vind je wel plezier in schrijven of schilderen. Als je een minder intensieve afleiding zoekt kan lekker op de bank liggen met een dekentje en naar films of series kijken ook een leuke afleiding zijn. Of ontdek de kracht van mooie woorden in een goed boek. 

5- Muziek: Iedereen luistert wel eens naar muziek, op vrolijke momenten maar ook op momenten van verdriet. Je zou denken dat het luisteren naar droevige muziek je juist nog verdrietiger zou maken, maar dit is niet altijd zo. Het luisteren naar droevige muziek kan juist goed zijn in de rouwperiode. Het is namelijk zo dat de songteksten vaak zo goed passen bij je huidige situatie en gevoelens dat het helpt bij het verwerkingsproces en het accepteren van je emoties. Je krijgt hierdoor tevens het gevoel dat je niet de enige bent. Natuurlijk kan vrolijke muziek je óók helpen om juist even niet aan verdrietige dingen te denken.

6- Neem alle tijd: Ze zeggen wel eens dat tijd alle wonden heelt, heel cliché wellicht, maar in het geval van rouwverwerking is dit wel een beetje waar. In het begin is het vaak het zwaarst, je weet nog niet hoe je met het verlies moet omgaan en hoe het nu verder moet. Je hebt het gevoel dat de pijn en het verdriet voor altijd zo sterk zullen blijven. Maar naarmate de tijd verstrijkt, hoe beter je hiermee leert omgaan. Natuurlijk, het verdriet zal er voor altijd zijn, maar het leven gaat immers door. Jij bepaalt wel zelf het tempo. Vergeet niet dat iedereen op zijn eigen manier rouwt en dat rouwen geen eindpunt kent.

7- Sluit jezelf niet te veel af: Natuurlijk wil je soms juist even tijd voor jezelf hebben om te rouwen, maar pas op dat je dit niet teveel alleen gaat doen. Blijf in contact met je vrienden en familie, want zij kunnen jou ook helpen in deze zware periode. Zij kunnen een luisterend oor bieden, helpen waar nodig en ze kunnen je helpen met de juiste afleiding vinden. Op deze manier krijg je niet het gevoel dat je er alleen voor staat. Warmte van de mensen om je heen kan je namelijk juist helpen.

8- Wees niet bang om hulp te vragen: Een van de belangrijkste rouwverwerking tips is dat je anderen laat weten hoe je je voelt en of je ergens hulp bij nodig hebt. Je omgeving vindt het namelijk vaak moeilijk om in te schatten waar je behoefte aan hebt. Ze willen je graag helpen met het verwerken van jouw verlies, maar weten niet altijd hoe en wanneer. Dus laat zelf weten of je mensen nodig hebt of wanneer je juist liever met rust gelaten wilt worden.

9- Professionele begeleiding: We komen bijna aan het einde van onze rouwverwerking tips. Heb je al deze tips al eens uitgeprobeerd en heb je het gevoel dat het nauwelijks tot niet heeft geholpen? Dan kun je misschien overwegen om een stapje verder te gaan en contact opnemen met een professionele rouwcoach. Een rouwcoach helpt je om het verlies te verwerken, zodat je jouw leven langzamerhand weer kan oppakken. Natuurlijk zal het verdriet niet volledig verdwijnen, maar je leert er wel beter mee om te gaan.

10- Realiseren en accepteren: Uiteindelijk is het toch belangrijk dat je realiseert dat rouw om een overleden dierbare altijd in je leven zal blijven. Het wordt natuurlijk steeds minder, maar helemaal weg gaan zal het niet. Het gemis van die persoon zal voor altijd bestaan. Daarom is het van belang dat je accepteert dat hij of zij er niet meer is en dat je de mooie momenten die jullie samen hebben gehad voor altijd koestert.

Kinderen betrekken bij een uitvaart.

Kinderen begrijpen vaak meer dan wij denken. Toch vinden volwassenen het vaak lastig om over de dood te praten met kinderen. Maar het is nu eenmaal zo dat ook kinderen te maken krijgen met de dood. Slechts 1 op de 20 kinderen heeft voor zijn 16e nog nooit met een verlies te maken gehad. Het is dus belangrijk om dit onderwerp bespreekbaar te maken bij kinderen en jongeren. Gelukkig is hier steeds meer aandacht voor en zien we ook dat kinderen vaker worden betrokken bij het afscheid. Maar hoe kun je het onderwerp nu het beste bespreken met kinderen en hoe kun je kinderen betrekken bij de uitvaart?Praten en vragen beantwoorden. Aangezien alle kinderen vroeg of laat te maken krijgen met de dood is het belangrijk om dit onderwerp bespreekbaar te maken. Op welke manier je dit het beste kunt doen, verschilt per leeftijd, maar wat eigenlijk bij iedere leeftijd belangrijk is, is dat je eerlijk en duidelijk bent. Probeer niet in vage termen te spreken. Als je bijvoorbeeld tegen een kind zegt dat iemand voorgoed is gaan slapen, zal hij of zij misschien niet meer naar bed durven. Noem het beestje dus bij de naam, de woorden dood en overlijden mag je best gebruiken. Dit voorkomt misverstanden en het helpt het kind om het definitieve karakter van de dood te begrijpen. Leg gedoseerd en in begrijpelijke taal, die past bij de leeftijd van het kind, uit wat de dood inhoudt.Vind je het lastig om het te bespreken? Pak er dan een boek bij of kijk samen een film die geschikt is voor zijn of haar leeftijd en die het onderwerp op een toegankelijke manier bespreekbaar maakt. Er zijn heel wat kinderfilms en kinderboeken te vinden waarin de dood en rouw naar voren komen. Wat ook een optie is, is om het kind te vragen of hij of zij vragen heeft of zich dingen afvraagt. Vaak hebben kinderen hun eigen fantasie en door er naar te vragen weet je ook beter wat er omgaat in het hoofd van het kind.Kinderen voorbereiden op de uitvaartDoor de dood bespreekbaar te maken en te houden bij kinderen, krijgen ze een beter beeld van wat een overlijden nu precies inhoudt. Als er dan een overlijden plaatsvindt kunnen ze dit beter plaatsen. Maar ook dan is het belangrijk om er over te praten en om ze waar mogelijk en wenselijk ook te betrekken bij de uitvaart. Leg van te voren uit wat een uitvaart inhoudt en wat ze ongeveer kunnen verwachten, zodat ze niet te zeer schrikken van de verdrietige en emotionele sfeer. Want ze zullen bijvoorbeeld tantes en ooms zien die normaal gesproken erg vrolijk zijn en nu opeens heel verdrietig. Daarnaast kun je ook bespreken wat zij eventueel kunnen, mogen of willen doen tijdens de uitvaart.Kinderen betrekken bij de uitvaart: tips en adviezenKinderen betrekken bij de uitvaart kan op verschillende manieren. Zo kun je een kind al in de dagen vóór de uitvaart erbij betrekken, maar ook tijdens of na de uitvaart. Hieronder volgen enkele voorbeelden. Let er wel op dat je het altijd goed afstemt met het kind. Betrek het kind indien mogelijk, maar forceer het niet. Het kind moet wel de kans krijgen het op zijn of haar manier af te sluiten.

Hoe kun je kinderen betrekken vóór de uitvaart:  

Een tekening maken: Laat kinderen een tekening maken "voor" de overledene. Laat ze al hun fantasie in de tekening stoppen. Deze kun je vervolgens inlijsten en een speciaal plekje in huis geven. Maar je kunt de tekening ook bij of in de kist leggen. Dit is vooral geschikt voor jongere kinderen.Een verhaal, gedicht of mooie herinneringIs het kind oud genoeg om zelf te schrijven? Vraag het dan om een mooi verhaaltje of herinnering aan de overledene op te schrijven. Dit geeft ze ook de kans om hun gevoelens op te schrijven en kan een positieve invloed hebben op de rouwverwerking van het kind. Daarnaast kan het verhaaltje of de herinnering worden opgelezen tijdens de uitvaart door het kind zelf of door een ouder iemand. Is het kind wat ouder? Dan kan het wellicht zelf een mooi gedicht schrijven of een mooi gedicht opzoeken op internet.

De kist beschilderen: Kleine kinderen houden van tekenen en verven. Indien het mogelijk is kun je kinderen de kist laten beschilderen. Geef ze de vrijheid om liefdevolle tekeningen of tekstjes op de kist te verven. Laat ze losgaan met allerlei kleurtjes, gewoon omdat het kan! Een ander mooi idee is om de handafdrukken van alle kindjes in de familie op de kist te plaatsen. Het zorgt voor een beetje afleiding voor de kinderen en het geeft ze een gevoel dat ze meehelpen aan een mooi afscheid, maar dan wel op een leuke manier. Als de kinderen wat ouder zijn kun je ze mooie quotes of korte tekstjes op de kist laten schrijven.

Kinderen betrekken bij de uitvaart tijdens de uitvaart: Foto's en muziek uitkiezen. Vraag het kind om samen met een volwassene foto's uit te zoeken van de overledene. Wat vindt hij of zij mooie foto's en welke beelden roepen fijne herinneringen op? Laat deze foto's terugkomen tijdens de uitvaartdienst. Datzelfde geldt voor muziek. Is er een liedje waarbij het kind aan de overledene moet denken? Of wellicht is hij of zij zelf wel muzikaal. Kinderen bij de uitvaart betrekken kun je ook doen door hen bijvoorbeeld een mooi stuk op de piano te laten spelen. 

Een voorwerp in de kist leggen: Wist je dat het mogelijk is om spullen mee te geven in een kist? Hoewel hier wel enkele regels aan verbonden zijn, mogen vrijwel alle makkelijk verteerbare voorwerpen in de kist worden geplaatst. Denk bijvoorbeeld aan de tekening die het kindje heeft gemaakt, brieven of foto's. Kinderen kunnen het ook fijn vinden om een knuffelbeertje mee te geven in de kist, dit geeft ze het gevoel dat de overledene niet alleen is. 

Geef kinderen een rol tijdens de uitvaart: Kinderen betrekken bij de uitvaart kan natuurlijk het beste als je ze tijdens de uitvaart ook een rol geeft. Laat ze bijvoorbeeld een kaarsje aansteken voor de overledene. Je kunt ze een gebedje, een gedichtje of het zelf geschreven of uitgekozen verhaaltje laten voorlezen. Ook kun je denken aan een leuke knutselhoek op de uitvaart voor alle kinderen waarbij ze bijvoorbeeld tekeningen maken voor de overledene. Een knutselhoek op de uitvaart geeft kinderen de ruimte om hun verdriet op een fijne manier kwijt te kunnen en het zorgt voor een goede afleiding tussen al het verdriet door. Kinderen helpen met rouw: Door kinderen te betrekken bij de uitvaart help je ze een stukje in hun rouwproces. Ook na de uitvaart is het belangrijk om regelmatig te polsen hoe het gaat. Kinderen rouwen op een andere manier dan volwassenen. Zo stellen ze soms hun verdriet uit tot het voor hun gevoel beter gaat met de ouder en ze er meer ruimte voor hebben. Hun reactie kan dus later komen. Probeer altijd open te staan voor hun verdriet en geef dit ook aan.